Recensie: Steyn de Leeuwe maakt liefdevol theater over de tijd dat hij in de psychiatrie werkte: wie is er niet soms in de war? (Tofu Cowboy)
De Leeuwe zet in korte scènes zijn patiënten stevig neer. Zoals Annie met haar zeven vissen en de immer geagiteerde Johan.
****
Recensie tofu Cowboy: Volkskrant
Acteur Steyn de Leeuwe ging tijdens de coronapandemie noodgedwongen op zoek naar ander werk. Hij vond een baan in de zorg en kwam te werken met psychiatrische patiënten. Na een jaar begon hij met het opschrijven van zijn ervaringen en daarvan maakte hij een theatersolo: Tofu Cowboy. De voorstelling speelde afgelopen zomer exact één keer, maar afgelopen zaterdag was de herstart in het lunchtheater in het Amsterdamse Bellevue.
De Leeuwe (hij speelde eerder in Het Pauperparadijs en de tv-serie Dokter Tinus) blijkt een beweeglijk performer, die met deze persoonlijk vorm van montagetheater behalve zichzelf ook een paar van zijn patiënten in het volle licht plaatst. Annie bijvoorbeeld, met haar zeven vissen en vele angsten, de immer geagiteerde Johan en de onzekere Willem.
Hij zet al die mensen in korte scènes behoorlijk stevig neer, meestal in dialoog met zichzelf. Tussendoor zingt hij rappende jazz en jazzy raps (composities: Stathis Elio) met mooie, poëtische teksten. Het zijn liefdevolle portretjes van mensen die in de war zijn, maar wie is dat af en toe niet? Dat is een beetje zijn boodschap.
Gaandeweg sluipt hij zelf steeds vaker in zijn voorstelling: dan gaat het over zijn eigen onzekerheden en twijfels, zowel in het vak van acteur als in de rol van vader en zoon. Red ik het allemaal, word ik gezien? In zijn eigen gevoelsleven is hij een koorddanser, altijd op zoek naar balans tussen dapper en bang. ‘Je bent niet goed genoeg’, dat heeft hij misschien net iets te vaak gehoord.
Steyn de Leeuwe heeft een enorme energie, apenkooit over het podium en zet een behoorlijke stem op; iets meer verstilling zou Tofu Cowboy wat meer rust hebben gegeven, maar dat is het enige minpuntje. Aan het slot verschijnt de cowboy uit de titel ook nog ten tonele, in een vervreemdende epiloog.
Hein Janssen
Bron: Volkskrant
Recensie: Wie is er gek? Om die vraag draait de knappe onemanshow ‘Tofu Cowboy’ (Tofu Cowboy)
Tofu Cowboy, van Steyn de Leeuwe.
Gezien: 6/6. Van 25/10 t/m 19/11 weer in Theater Bellevue, Amsterdam.
Inl: Theaterbellevue.nl
*****
Recensie tofu Cowboy: NRC
‘Hee, hallo allemaal.” Theatermaker Steyn de Leeuwe is het podium opgewandeld. „Nou, ik heb een toneelstukkie gemaakt en dat wou ik graag laten zien. Het is wel even goed om te vertellen dat ik in coronatijd dus… in de psychiatrie…” De Leeuwe maakt de zin nooit af, zijn aandacht is alweer elders: bij een A4’tje met een gedicht erop. Hij leest het voor. Wanneer er een beat begint te spelen, vloeit de voordracht moeiteloos over in een rap. „Wie is er
gek? ”, sluit De Leeuwe de openingsscène af. „Wie het zegt, die mag het weten.” Met zijn innemende mix van spel, poëzie en muziek trekt De Leeuwe het publiek direct zijn verhaal in en laat hij de toeschouwers niet los tot hij is uitverteld. In zijn eerste onemanshow, Tofu Cowboy, stelt hij de gekte centraal. Voor de voorstelling putte De Leeuwe uit de ervaringen die hij in coronatijd opdeed toen hij niet meer aan de slag kon in het theater en werk zocht in de psychiatrie. Een jaar lang verleende hij zorg aan mensen die niet mee konden komen in de maatschappij.
Kleurrijk palet
Op het toneel nemen zij de vorm aan van drie personages: de angstige Annie, de licht ontvlambare Johan en de paranoïde Harm. Daarnaast speelt De Leeuwe ook nog zijn vergeetachtige vader, het kritische stemmetje in zijn eigen hoofd, de Tofu Cowboy uit de titel, en zichzelf. Hij is degene die dat hele kleurrijke palet aan personages samenbrengt. Aanvankelijk trekt De Leeuwe duidelijke lijnen tussen zijn personages. Ze hebben ieder een eigen plekje op het toneel, met bijbehorende decorstukken (een antiek bankje voor Annie; een ladder voor Johan; een schildersezel voor Harm) en kenmerkende achtergrondgeluiden. Zo klinkt bij Annies angstaanvallen het onrustige getik van een klok en worden Johans woede-uitbarstingen begeleid door de klanken van een drilboor. Naarmate de voorstelling vordert, vervagen die lijnen, met als climax het moment waarop De Leeuwe zelf wordt geconfronteerd met een tegenslag in zijn leven. Alle stemmen lijken in zijn hoofd te zijn gekropen en roepen steeds luider door elkaar. De achtergrondgeluiden zwellen gelijktijdig aan terwijl De Leeuwe de decorstukken naar het midden van het podium sleept en samenvoegt tot een eilandje van gekte, zodat je je gaat afvragen of de personages echt bestaan, of dat ze De Leeuwes eigen hersenspinsels zijn. Het is wachten tot de Tofu Cowboy hem komt verlossen met in paardenmetaforen verpakte adviezen, als een Texaanse deus ex machina.
Uitvergrote karakters
Tofu Cowboy zit knap in elkaar en wordt nog knapper gespeeld. De Leeuwe brengt ieder personage liefdevol tot leven. Hun uitvergrote karakters leveren geregeld komische momenten op, maar door de personages basale emoties te laten representeren – angst, woede, achterdocht – maakt De Leeuwe ze óók invoelbaar. Net als de eenzaamheid die De Leeuwe uiteindelijk bekent te ervaren. Wie is er gek? Die vraag blijft doorgalmen wanneer je de zaal verlaat, terwijl het slotlied van de voorstelling nogmaals door de speakers klinkt. „Niet weglopen”, zingt De Leeuwe, „ik ben niet graag alleen”. Misschien schuilt de gekte in zekere mate wel in iedereen, zou je uiteindelijk kunnen concluderen. Dan scheelt het toch dat je die gekte kunt delen.
Amber Wiznitzer
Bron: NRC
Recensie: Nieuwe spelers in actie (14 de Musical)
Die wisselende toevoegingen achter 14 is overigens wel begrijpelijk, want het is een wonderlijke voorstelling, die zich niet makkelijk in een hokje laat duwen. Een wonderlijk mengsel van cabaret, muziektheater en musical, waarin het leven van Johan Cruijff chronologisch wordt doorlopen.
Recensie 14 de Musical: Musicalworld
Zoals het vaker gaat bij voorstellingen die langer spelen: er zijn op een gegeven moment cast-wissels. Zo ook bij de voorstelling 14 het verhaal, die op dit moment (en straks na de zomerstop) te zien is in het AFAS-theater in Leusden.
Het gebeurde echt: de Musical Award voor beste oorspronkelijke Nederlandse voorstelling ging niet naar topfavoriet Diana & Zonen maar naar “14 de musical”. Bij het zien van deze voorstelling is het wel te begrijpen: het is een zeer speciale voorstelling. Hoe dat nu zit met die titel, geen idee. Er komt van alles voorbij 14 het theaterspektakel, 14 de musical en nu 14 het verhaal. We houden in het in de rest van dit artikel maar op 14. Want waar mensen geen idee hebben waar een titel als One op slaat, bij nummer veertien weet het gros van de Nederlanders wel over wie het gaat: Johan Cruijff. Die wisselende toevoegingen achter 14 is overigens wel begrijpelijk, want het is een wonderlijke voorstelling, die zich niet makkelijk in een hokje laat duwen. Een wonderlijk mengsel van cabaret, muziektheater en musical, waarin het leven van Johan Cruijff chronologisch wordt doorlopen. Dan gaat het vooral om de periode waarin hij actief was als voetballer, maar dat hetgeen daarna vooral ontbreekt demonstreert Cruijff dan weer met het script in de hand. We zijn nu aan het einde (hoewel er weldegelijk nog een scene volgt overigens). Of moet ik zeggen, demonstreert Tobias Nierop, want af en toe horen we gesprekken tussen de acteur en zijn rol. Het leidt onder andere tot een opmerking van Cruijff over het niet winnen van een musical award voor beste hoofdrol.
De voorstelling werd bij de première gerecenseerd, dus ik zal daar verder niet dieper op ingaan. Wel wil ik opmerken dat zeker het personage Cruijff blijft inspelen op de actualiteit: zo blijft de voorstelling razend actueel.
In de cast dus inmiddels drie nieuwe gezichten, die overigens allen hun rol delen. Deze voorstelling was Kees Boot te zien als Rinus Michels en anderen (ook Chiem Vreeken is in deze rol te zien). Kim van Zeben was Johan’s moeder Nel (een rol die ze nu nog deelt met Anne-Marie Jung) en Justus van Dillen konden we bewonderen als Piet Keizer en anderen (een rol gedeeld met Theo Martijn Wever). Dat Kees Boot prima is in het spelen van dominantere persoonlijkheden heeft hij al in eerdere voorstellingen laten zien. Ook deze vertolking van Rinus Michels is treffend zonder karikaturaal te worden. De overleden vader van Johan, die we vooral horen, klinkt dan juist weer heel warm, en de Ajax-bobo genadeloos uit de hoogte. Justus van Dillen is ook uitstekend als Piet Keizer. Waar je in de voorstelling ondanks zijn hoge wijsneus-gehalte wel sympathie krijgt voor Johan Cruijff, weet hij je als publiek toch in team Keizer te trekken bij de aanvoerder-verkiezing na de egotrip film 14. Je moeder meenemen naar contractbesprekingen: het waren andere tijden, maar moeder Nel blijkt geen sterke onderhandelaar. Het lieve mens is volledig onder de indruk. Kim van Zeben laat je van haar houden.
Met een gemengde cast en een voorstelling over voetbal is het onvermijdelijk dat sommige mannenrollen door vrouwen worden gespeeld. Daar lijkt ook niemand bijzonder op te reageren. Dat gender neutrale concept wordt hier ook andersom doorgevoerd. Vrouwenrollen worden ook regelmatig door mannen uit het ensemble gespeeld, en dit alles zeer naturel, zoals je een rol speelt. Dat maakt dat ene moment, waarbij er om wordt gelachen dat er een man in een bikini rondloopt, wel heel gênant. Ik hoop dan ook dat dit een misplaatste reactie in het publiek was, en niet de intentie. Niets is immers zo vervelend als een ‘kijk, ik ben grappig want ik doe een vrouw na’-kerel.
14 is deze week nog te zien, om vervolgens half september het nieuwe seizoen weer te starten. Ondanks deze prima vervangingen lijkt 14 nog volop actief op de transfermarkt: er zijn er sterke geruchten dat er nog extra transfers aanstaande zijn. Namen die worden genoemd: Steyn de Leeuwe (Cor Koster), Natascha Molly (Jenny Keizer), Peter Drost (Rinus Michels), Zoï Duister, Melinda De Vries en Robbert van den Bergh.
Zoals gezegd, een bijzondere voorstelling met voor (vrijwel) elk wat wils. En wat veel landgenoten zal aanspreken: parkeren: gratis, koffie met koekje vooraf: gratis, pauzedrankje: gratis. Alles is inbegrepen in je ticket.
Bron: Musicalworld
Recensie: Tobias Nierop is een akelig rake Cruijff
Zoals Cruijff het wenste op het voetbalveld is er overal en constant beweging op het podium.
Recensie 14 de Musical: Theaterkrant
Toen schrijver/regisseur Tom de Ket door het management van softwarebedrijf AFAS werd gevraagd om een musical te maken over Johan Cruijff, moest de maker van De Verleiders en Het Pauperparadijs daar eerst over nadenken. Een mooie opdracht om het nieuwe futuristische theater naast het hoofdkantoor van AFAS in Leusden in te wijden, maar hij had geen trek in een gewone biografie.
De Ket ging aan de slag toen hij in de gaten kreeg dat de bewondering voor Cruijff veel te maken heeft met de Nederlandse mentaliteit, die kan worden samengevat in het zinnetje: Dat maak ik zelf wel uit. En hij zag ook meteen de mogelijkheid om het beeld van Danny, heel resoluut gespeeld door Myrthe Burger, aan te pakken. Nee, ze is niet de Kenau, de Yoko Ono die het Nederlands voetbalelftal heeft ondermijnd, maar een vrouw die heel wat te verduren heeft gekregen en naar de menselijke maat zocht in het hectische voetballeven.
Antiautoritair en egalitair. Het zijn geen woorden die Cruijff zo snel in de mond zal nemen, maar hij bracht ze wel in praktijk. Hij keek tegen niemand op, maar ook op niemand neer. Dat laatste was niet zo gek als je bedenkt dat zijn vader een simpele groenteboer was en zijn moeder, toen ze weduwe was geworden, een baantje als schoonmaakster bij Ajax had gekregen. Dat werd door het bestuur van Ajax als een gunst beschouwd, maar dat was voor Cruijff geen reden om zich onderdanig te gedragen. Allerminst. Hij was de ster van Ajax en die bobo’s mochten blij zijn dat hij er was. En dat gold ook voor zijn medespelers, die vaak chagrijnig werden van zijn betweterige gedrag. Maar Cruijff heeft hun wereld ingrijpend veranderd. De voetballers werden de goed betaalde sterren, die het publiek aanvallend, attractief voetbal moesten voorschotelen.
Behalve een invalshoek voor het verhaal had De Ket ook een invalshoek nodig om de musical vorm te geven. En die vond hij eveneens in het karakter van Cruijff: alles anders doen, de kont tegen de krib. Niet uit balorigheid, maar om het beter te maken. En dat is verrekte goed gelukt in 14 de musical, die tegen alle musicalwetten ingaat. Zo is er een pauzefinale en een finale met een uiterst ingetogen lied. Het is heel gedurfd, maar zeer effectief, om de musical af te sluiten met een verstild en smartelijk liefdeslied van Danny voor haar overleden man.
We zien de hoofdrolspeler die zich losmaakt van zijn rol en het publiek als ‘musicalanalist’ toespreekt: ‘Ik moet nou even de tijd vollullen, want ze zijn achter bezig met een snelle verkleedpartij, ja dat heb je als je zoveel spelers dubbelrollen geeft. Hé, zijn jullie klaar? Ja? OK, dan gaan we weer verder.’ En de hoofdrolspeler die zich even als acteur tot zijn personage richt. ‘Het was een hele eer om u te mogen spelen, meneer Cruijff. Het was soms wel een beetje overdreven, maar het is een musical hè.’
Net als in totaalvoetbal, de uitvinding van Cruijff en trainer (en tweede vader) Rinus Michels, waar iedere speler op alle posities in het veld uit de voeten moet kunnen, is in 14 de musical sprake van totaaltheater. Mannen spelen vrouwen en omgekeerd en op de twee hoofdrolspelers na speelt iedereen minstens tien rollen. Zo komt Porgy Franssen onder meer op als de vader van Cruijff, Ajax bestuurder Michael van Praag, Rinus Michels, een KNVB bobo en de curator na het failliet van Cruijff.
Zoals Cruijff het wenste op het voetbalveld is er overal en constant beweging op het podium. Er wordt gespeeld op draaischijven en loopbanden, er zijn schitterende filmbeelden en we zien Cruijff letterlijk over het veld van Real Madrid vliegen als hij in 1974 met Barcelona in zijn eerste clásico de Madrilenen met 5-0 verplettert en daarmee ook Catalonië in de politieke strijd tegen Madrid een enorme oppepper geeft. Het totale gevoel zit ook in de muziek, die gaat van lekkere felle rap, via funk en duidelijke knipogen naar de musical Jesus Christ Superstar naar bijna kerkelijke, warme muziek.
Tom de Ket heeft in Tobias Nierop de perfecte Cruijff gevonden. Hij speelt zo achteloos mooi, de wijze spreuken en taalverhaspelingen (‘Dit is een gat in de marge’) komen zo natuurlijk uit zijn mond dat het lijkt alsof het zijn eigen taalgebruik is, zijn stand up stukjes geven hem een toegangsbewijs voor het podium van een comedy club, zijn stem, zijn houding, het is allemaal akelig raak. Het is zeer begrijpelijk dat Sjaak Swart, die een try-out zag, ontroerd en verbijsterd was door de gelijkenis.
Het is een musical die het waard is om twee of meerdere keren te bekijken, want wat er allemaal op de megagrote videoschermen voorbij komt, is (zeker voor een echte voetballiefhebber) nauwelijks in één keer op te nemen. En het barst van de kleine grapjes, soms voor iedereen meteen op te pikken, en soms is er enige voorkennis bij nodig. Zo antwoordt iemand na de gruwelijke gijzeling van het Cruijff echtpaar, die snoeihard in beeld wordt gebracht, op een vraag wat er gebeurd is met de verzuchting ‘I know nothing.’ De liefhebber van Fawlty Towers van John Cleese denkt er meteen ‘I’m from Barcelona’ achteraan.
De Ket heeft er zeker geen hagiografie van gemaakt. Net als een Griekse held komt Cruijff door hoogmoed ten val. Hij slaat de wijze raad van zijn schoonvader Cor Coster (Pepijn Schoneveld) in de wind en raakt zijn hele kapitaal kwijt door in de val te trappen van een zogenaamde vriend, die allerlei waardeloze bedrijven opzet. Daarna moet hij weer van nul beginnen, zwerft de wereld rond als voetballer, haalt bij Ajax nog een zak geld op en als hij er niet genoeg uit weet te slepen maakt hij als wraak op het Ajax bestuur Feyenoord kampioen.
De Ket heeft niet eens zo veel hoeven te verzinnen of aan te dikken om een geweldig verhaal te vertellen, waarbij de voetbalhoogtepunten van Ajax in Europa, de deceptie van het WK van 1974 (ja, ‘het zwembadschandaal’), en de Bloed aan de Paal-actie van Neerlands hoop om het Nederlands elftal weg te houden uit het dictatoriale Argentinië voorbij razen.
De tien jaar van Soldaat van Oranje zal Nummer 14 waarschijnlijk niet halen, maar het belang van deze sprankelende en innovatieve productie is voor de Nederlandse musicalgeschiedenis zeker zo groot.
Bron: Theaterkrant
Recensie: ’14 de musical’ is een gedurfde ode aan Johan Cruijf
14 de Musical is nu te zien in het AFAS theater in Leusden en is een gedurfde ode aan Johan Cruijff. Voor fans van Cruijff een interessante happening.
Recensie 14 de Musical: Mannenstyle
Je hebt de reclame van de musical over Johan Cruijff ongetwijfeld op tv voorbij zien komen. Kunnen fans van Cruijff die verder weinig met musicals hebben hier met een gerust hart naartoe? Wij waren aanwezig bij de première van de spraakmakende musical over de legendarische Nr. 14, in het nieuwe AFAS theater te Leusden, en keken mee.
Geen musical over Cruijff zonder voetbal, voetbalhumor, voetbalvrouwen of Cruijffiaanse uitspraken. Hoewel Johan wel een single heeft uitgebracht, stond hij niet bekend als zanger. Johan zingt dus ook in de musical niet. Hij praat wel veel, op zijn Cruijffs.
Hoofdrolspeler Tobias Nierop weet zijn typische, altijd wat nasale manier van spreken akelig goed te benaderen. Dat wordt al meteen duidelijk bij de openingsscène, waarin Johan zich voorstelt als ‘musical-analist’. In deze opstelling blijft Johan een groot deel van de voorstelling doorspelen, als commentator aan de zijlijn, uitleg gevend aan het publiek. Op sommige momenten gaat Johan als personage ook de discussie aan met Tobias de acteur. Mede door de typische Cruijff-uitspraken zorgt dat voor vele lachsalvo’s in de zaal.
De musical vertelt chronologisch, soms in grote lijnen, maar vaak ook gedetailleerd, over de actieve voetbalcarrière van Johan Cruijff. Hoe hij als leider van het grote Ajax zijn controle over de groep verliest, achterna gezeten wordt door pers en supporters, en uiteindelijk naar Barcelona vlucht, daar zijn carrière afsluit, maar na een faillissement toch weer noodgedwongen moet gaan voetballen. Hij wordt bijgestaan door zijn grote liefde, vrouw Danny Koster, de dochter van zijn zaakwaarnemer Cor Koster
Om in voetbaltermen te blijven, er is wel de nodige blessuretijd meegeteld voor deze voorstelling. Inclusief pauze (die wat langer was vanwege de première), duurt het drie uur. Het was echter onderhoudend en geen typische musical. Wat dat betreft kunnen fans van onze beroemdste voetballer ooit een nostalgische rit verwachten in het theater.
En wat zegt onze liefde voor Cruijff over ons als Nederlanders? Misschien hunkeren we toch stiekem naar groots en meeslepend, en bewonderen we de rebel die tegen de stroom in durft te zwemmen. “In zekere zin ben ik waarschijnlijk onsterfelijk,” sprak hij ooit. En zo is het, want Johan Cruijff is van ons allemaal.
Bron: Mannenstyle
In ‘14 de musical’ wordt de voetbalcarrière van Johan Cruijff van het begin tot het einde ten tonele gebracht. Wat Cruijff ons te vertellen heeft, wordt niet helemaal duidelijk, maar de voorstelling is een lust voor het oog.
Recensie 14 de Musical: NRC
Het is dan misschien een musical, maar je zult Johan Cruijff niet zien zingen. In 14 de musical houdt hij het bij wat spoken word. Toch is Cruijff – natuurlijk – het stralende middelpunt van de voorstelling, waarin zijn leven zich ontvouwt vanaf een profdebuut bij Ajax tot het einde van zijn voetbalcarrière. Regisseur en scriptschrijver Tom de Ket laat Cruijff, gespeeld door Tobias Nierop, het publiek aan de hand nemen. De voetballer geeft volop commentaar, onderbreekt scènes waar hij het niet mee eens is, flirt met iemand in de zaal en is nooit te beroerd om zijn eigen (vaak onnavolgbare) logica te delen. Nierop is formidabel in deze hoofdrol: hij speelt Cruijff met veel humor en het lijkt alsof dit hem geen enkele moeite kost. Als de eigengereide spits is hij sympathiek en overtuigend. Leuk zijn bovendien de momenten waarop hij even uit zijn rol stapt om Cruijff zelfs de acteur die hem speelt, te laten becommentariëren.
Verder is 14 de musical echt een lust voor het oog. Het ene na het andere prachtige toneelbeeld wordt gepresenteerd. Dit zijn geen realistische decors, maar abstracte ensceneringen waarbij een Ajax-kantoor bijvoorbeeld bestaat uit enorme chique houten letters, die de naam van de club vormen. Breedgeschouderde bestuurders staan hier bovenop, terwijl ze met Cruijff onderhandelen over zijn contract. Er ontstaan ook interessante scènes door het gebruik van een loopband, die over de breedte van het toneel ligt. Rekwisieten en acteurs kunnen zich hierdoor laten meevoeren. Zo komt er bij een restaurantbezoek opeens een heel interieur voorbij, inclusief personeel. Maar het meest indrukwekkende is toch wel het moment waarop Cruijff door de lucht zeilt en lijkt samen te vallen met de projecties van oude voetbalwedstrijden.
Visueel geweld
Jammer genoeg raakt de muziek van Erik van der Horst wat ondergesneeuwd door al dit visuele geweld. Als het toneelbeeld serener is, komen zijn nummers meteen beter uit de verf, zoals bij de samenzang in ‘Hij komt’, een nummer dat de overstap van Cruijff van Amsterdam naar Barcelona inluidt.
Wat mist, is een rode draad die de scènes aaneenrijgt, voorbij de chronologie. Nu mag Cruijff af en toe een moraal opdissen, bijvoorbeeld dat je in de maatschappij tegenwoordig geen fouten meer mag maken en na één misstap zomaar uit de gratie kan raken. Dit soort conclusies hangen wel heel losjes samen met zijn verdere biografie. Het verhaal schiet van het ene drama naar het andere: van Cruijffs worsteling met zijn medespelers, naar de ‘zwembadaffaire’ tijdens het WK in 74, een gijzeling en zijn failliet door een frauduleuze investeerder. Daardoor is er in deze musical weinig ruimte om echt mee te leven met ons nationale voetbalicoon, of de mensen om hem heen.
Bron: NRC
Recensie: 14 De Musical; humor en herinneringen
sep 30, 2021 | 14 de musical, musical, pers, theater
Een verhaal over ambitie, liefde, vriendschap, eenzaamheid en verraad.
Recensie 14 de Musical: Musicalsites
Op verzoek van AFAS Software maakte Tom de Ket voor de opening van het theater bij het nieuwe kantoorcomplex in Leusden, deze voorstelling. Dat dit niet het doorgewinterde musicalpubliek is, viel ons al op tijdens de inloop, hoewel natuurlijk de support van castleden nog wat bekende gezichten opleverde. De Ket koos voor het genre musical, waarbij Johan zelf aan het begin van de voorstelling nog even uitlegt wat dat inhoud. ‘Scenes met acteren maar ook zang en dans’.
En dat was het ook, en meer. We herkenden wat Soldaat van Oranje invloeden in de getypte teksten en het openingsnummer gaf ons in de verte een Jesus Christ Superstar Vibe. Maar of dat allemaal ook nodig was, valt te bevragen. ‘Kijk… logisch en simpel is het meest ingewikkeld’, aldus Johan, gespeeld door Tobias Nierop. Hij zet de iconische voetballer neer op ongekende wijze.
Bij nummer 14 denkt iedereen natuurlijk meteen aan één van Nederlands grootste iconen aller tijden. 14 de musical laat zien hoe Cruijffie, een eigenwijze, gevoelige Amsterdamse jongen, uitgroeit tot een wereldster. Hoe zijn sportcarrière, zijn privéleven, zijn goede maar ook verkeerde keuzes in het leven, én het overlijden van zijn vader, hem maakten tot wie hij was. Een verhaal over ambitie, liefde, vriendschap, eenzaamheid en verraad.
Vooral de scenes waar Johan het publiek meeneemt in zijn hoofd, zijn wereld, zijn denkwijze zijn net zo iconische gebracht als dat men zich herinnert uit het verleden. Maar ook het ‘eruit stappen’ en de actualiteit benoemen, zoals het drama rondom Messi of het zaken doen met agentschappen komt subtiel voorbij. Maar eigenlijk is er één scene waarbij Johan zelf al aangeeft wat wij ook concluderen als algehele indruk van de avond. De zwembadscene waar het Nederlands Elftal ‘hét spraakmakende feestje’ houdt, omschrijft Johan zelf als te groot gemaakt en vol met ‘fake news’.
En die mening delen wij met deze grootmeester. Hoewel enkel lof voor uitvoer van de ensemblescenes, maakten deze op bepaalde momenten het verhaal wat lang en onnodig uitgerekt.
Maar wees als bezoeker niet bevreesd, u gaat zich uitstekend vermaken, en er mag weer een pauze in de voorstelling, wat ook fijn is. Naast veel humor en herkenning ook gevoelige momenten en mooie grafische toneel hoogstandjes die met veel gevoel voor finesse zijn gemaakt. Vooral het laatste nummer dat Myrthe Burger (die Johans vrouw Danny speelt) ter gehore brengt, veroorzaakt behoorlijk wat tranen en gesnif in de zaal.
‘En dan is dit een script en houdt ie ineens op’ kondigt Johan aan. Er volgt een sublieme dialoog tussen Johan en Tobias over hoe hij ‘het gedaan heeft’. Ook hierin komt het devies terug: ‘logisch en simpel is het ingewikkeldste dat er is’. Daar houden we het dan maar op.
Bron: Musicalsites
Recensie: 14 de musical over het leven van Johan Cruijff
sep 29, 2021 | 14 de musical, musical, pers, theater
Een plezierige avond, zeker voor de Cruijff-fans.
Recensie 14 de Musical: Musicalweb.nl
Op zaterdag 25 september ging 14 de musical in première in het nieuwe AFAS Theater in Leusden. In de musical speelt Tobias Nierop de rol van Johan Cruijff, Myrthe Burger speelt de rol van zijn vrouw Danny, Porgy Franssen speelt coach Rinus Michels en Milan Sekeris speelt Piet Keizer. Pepijn Schoneveld zal onder andere de rol van Cruijff’s schoonvader en zaakwaarnemer Cor Coster op zich nemen. Daarnaast zijn Joy Wielkens, Mitch Wolterink, Ruth Sahertian, Sjoerd Spruijt, Jeske van de Staak, Chiem Vreeken, Eva van der Post, Remco Sietsema en Gusta Geleijnse in verschillende rollen te zien.
Het doek gaat op en de voetballers klappen en schreeuwen: “Cruijfie, Cruijfie, Cruijfie!”, waarbij de zaal direct mee doet. Johan Cruijff begint zijn verhaal. Als men in de zaal de ogen dicht doet, zou je bijna zeggen dat Johan Cruijff himself op het podium verhalen staat te vertellen. Er worden verschillende Cruijffiaanse gezegdes gebruikt tijdens de voorstelling. Tobias Nierop vertolkt de rol geweldig. Zingen doet Johan Cruijff niet maar op sommige momenten gaat hij wel ineens rappen in plaats van praten, wat helaas niet helemaal goed valt. Desondanks een sterke rol, welke serieus wordt gespeeld en in de gehele musical serieus blijft.
Wat opvalt in de show is dat er veel gewisseld wordt in kleine decorstukken, en er worden veel kostuums gebruikt. Er is een vast ‘elftal’ wat telkens terug komt. Ook is het verfrissend om te zien dat vrouwen mannen rollen spelen en andersom. De ene keer valt het iets meer op dan de andere keer. Hoewel er dus ook veel gewisseld wordt in decor, voelt het erg grote toneel soms leeg. De toevoeging van de rolband is erg komisch en wordt goed gebruikt. Toch, had het toneel op sommige punten uitgebreider gebruikt kunnen worden, dan alleen het gebruik van de rolband.
Het sterkste qua zang in de voorstelling is toch echt wel Myrthe Burger in de rol van Cruijffs echtgenote Danny Coster. Het samenspel van Danny en Johan is mooi om te zien met ook de nodige humor. Myrthe Burger zet een sterk karakter neer en weet de zaal te vermaken met haar scherpe uitspraken. De stukken dans in de musical zijn goed uitgevoerd en leuk om te zien. Ook de afwisseling in rollen wordt goed ontvangen. Het hoogtepunt van de voorstelling is El Clasico (Barcelona tegen Real Madrid) waarbij Johan Cruijff in zijn Barcelona shirt aan kabels in de lucht zweeft terwijl de beelden van de wedstrijd op de achtergrond worden geprojecteerd.
Het verhaal van de musical voelt echter wel wat rommelig. De verhalen die worden verteld zijn op zichzelf leuk om te zien en naar te luisteren. Toch mist er enige samenhang in het geheel. Er zitten op sommige plekken wat gekke invloeden, zoals een scene technomuziek. Met name het einde voelt afgeraffeld en maakt dat het verhaal ineens erg versnelt. Hoewel je verwacht dat de dood van Cruijf verwerkt zit in de musical en dit ook mooi is uitgewerkt, voelt het toch wat vreemd dat op deze verdrietige noot geëindigd wordt.
Desondanks, zorgt alle techniek in de voorstelling voor goede ondersteuning van alle losse sketches. Zo wordt er een grote beeldbuis op het podium gerold en worden er verschillende archief beelden op creatieve manieren getoond. De toevoeging van Tobias Nierop is daarbij ook cruciaal. Doordat hij stukken in de musical analyseert als een soort buitenstaander van de musical, probeert hij alle losse stukken te verbinden. Een plezierige avond, zeker voor de Cruijff-fans.
Bron: Musicalweb.nl